TCMB Başkanı Fatih Karahan: Makro finansal istikrarı sürdürecek adımlar atmaya devam edeceğiz

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, gelecek dönemde de piyasa mekanizmasının etkinliğini artıracak ve makro finansal istikrarı sürdürecek adımlar atmaya devam edeceklerini bildirdi.

"Makroihtiyati önlemler, finansal koşulların sıkılaşmasına katkı verdi"

Enflasyonla mücadele kapsamında uygulamakta oldukları sıkı para politikasına ek olarak parasal aktarım mekanizmasını desteklemek amacıyla aldıkları makroihtiyati önlemlerin finansal koşulların sıkılaşmasına katkı verdiğine dikkati çeken Karahan, şunları ifade etti:

"Kur Korumalı Mevduat'tan kademeli çıkış politikamızı sürdürmekteyiz"

Makroihtiyati çerçevenin sadeleştirilmesi kapsamında menkul kıymet tesisi uygulamasını yürürlükten kaldırırken, Kur Korumalı Mevduat'tan kademeli çıkış politikamızı sürdürmekteyiz. Önümüzdeki dönemde de piyasa mekanizmasının etkinliğini artıracak ve makro finansal istikrarı sürdürecek adımlar atmaya devam edeceğiz. Sıkı para politikası duruşumuz ve makroihtiyati politikalar finansal piyasalara hızlı ve etkili bir şekilde yansımaktadır.

"Türk Lirası kredi faizlerinin geldiği seviye iç talepteki dengelenme sürecine katkı veriyor"

Türk Lirası kredi faizlerinin geldiği seviye iç talepteki dengelenme sürecine katkı verirken, yabancı para kredilerde son dönemde büyüme göze çarpmaktadır. Yabancı para kredilerin gelecek seyrinin finansal sistemde oluşturabileceği riskleri azaltmak amacıyla bu kredileri de büyüme sınırı düzenlemesine dahil ettik.

"Yabancı para kredileri, büyüme sınırı düzenlemesine dahil oldu"

Yabancı para kredilerin gelecek seyrinin finansal sistemde oluşturabileceği riskleri azaltmak amacıyla bu kredileri de büyüme sınırı düzenlemesine dahil ettik.

"Türk Lirası'na olan ilgi artıyor"

Türk Lirası mevduat faizlerinin seviyesi tasarrufları teşvik ederek Türk Lirası'na olan ilgiyi artırmaktadır. Bunun bir yansıması olarak kur korumalı hesaplarda düşüş sürerken, nisan ayından itibaren yabancı para mevduat hesaplarında kayda değer bir gerileme gözlenmiştir. Bu gelişmeler sonucunda mevduat kompozisyonunda Türk Lirası'nın payı önemli ölçüde artmıştır.

"Ülke risk priminde de belirgin bir iyileşme kaydedildi"

TCMB Başkanı Karahan, bu süreçte politikalara artan güven ve olumlu beklentilerle birlikte ülke risk priminde de belirgin bir iyileşme kaydedildiğini, reel sektör ve bankacılık sektörünün vadesi gelen dış borçlarını yüksek oranlarda yenilediğini bildirdi.

"Bankacılık sisteminin güçlü likidite ve sermaye yapısı, finansal istikrarın sürmesine katkı sağlamaya devam edecek"

Finansal koşullardaki sıkılaşmanın bankacılık sisteminin aktif kalitesine yansımasının ise sınırlı olduğunu belirten Karahan, "Bankacılık sisteminin güçlü likidite ve sermaye yapısı, finansal istikrarın sürmesine katkı sağlamaya devam edecektir." değerlendirmesinde bulundu.

Finansal İstikrar Raporu

Merkez Bankası, Finansal İstikrar Raporu'nda ise zorunlu karşılık (ZK) oranlardaki artışın banka bilançoları için maliyet oluşturması nedeniyle mevduat faizlerinde aşağı yönlü bir etkiye de sebep olduğunu belirtti.

"Yabancı para kredi kullanımı canlandı"

TCMB ilgili raporda "Şubat ve mart aylarında ivmelenen Türk lirası ticari krediler politika faiz artırımı ve makroihtiyati tedbirler sonrasında yavaşlarken, yabancı para (YP) kredi kullanımı canlanmıştır." diyerek, şu ifadelere yer verdi:

Şubat ve mart aylarında ivmelenen Türk lirası (TL) ticari krediler politika faiz artırımı ve makroihtiyati tedbirler sonrasında yavaşlarken, yabancı para (YP) kredi kullanımı canlanmıştır.

TL ticari kredi büyümesi politika faiz artışının yanı sıra kredi büyüme sınırının düşürülmesi ve zorunlu karşılık tesisi uygulaması sonrasında nisan ayından itibaren gerilemiştir. TL’de değer kaybına yönelik beklentilerin zayıflaması, kur oynaklığının azalması ve TL ticari kredi ile YP kredi maliyetleri arasında beklenen maliyet farkının açılması ise, YP kredi talebinin artmasına neden olmuştur.

Sistemde TL likiditenin artması bankaların TL karşılığı para takası işlemlerinin azalmasına yol açarken, bankaların YP kredi plasmanında kullanabilecekleri döviz likiditesinin artmasına neden olarak YP kredilerini arz kanalından da desteklemiştir.

"Kredi büyümesinin iç talepteki ve dış ticaretteki dengelenmeye etkisi takip ediliyor"

Bu gelişmeler ışığında 2018 yılından itibaren gerilemekte olan YP krediler, arz ve talep koşullarının desteklemesiyle 2024 yılında artmıştır. Mayıs ayında düzenleme çerçevesinde yapılan değişiklik ile YP kredilere aylık büyüme sınırı getirilmiş, sınırın aşılması durumunda zorunlu karşılık yükümlülüğü uygulamasına başlanmıştır. YP kredi kullanımına ilişkin gelişmeler, kredi kullanıcısının döviz geliri durumunun yanı sıra, kredi büyümesinin iç talepteki ve dış ticaretteki dengelenmeye etkisi açısından yakından takip edilmektedir.